www.parool.nl - maandag 10 october 2005
Section: Amsterdam; pg. 9 Joodse wezen eisen geld terug
Petitie van mensen die na de oorlog naar pleeginstellingen gingen
door Paul Arnoldussen
AMSTERDAM - Een grote groep Joodse wezen wil dat geld van voormalige Joodse voogdij-instellingen, vele miljoenen, aan hen ten goede komt. Een petitie gericht aan het Joods Maatschappelijk Werk, de rechtsopvolger van die voogdij-instellingen, is door 250 mensen getekend.
Het overgrote deel daarvan zijn mensen die als kind na de oorlog aan Joodse pleeginstellingen werden toevertrouwd. In totaal bestond die groep uit zes tot zevenhonderd kinderen. Ruim honderd van hen vragen nu ook opheldering over de wijze waarop die instellingen zijn omgegaan met hun persoonlijke erfenissen en uitkeringen. Zij hebben de indruk dat die organisaties hun geld hebben gebruikt voor andere activiteiten.
Het Joods Maatschappelijk Werk is wel bereid individuele claims te onderzoeken en waar deze reeel zijn uit te betalen, maar voelt niets voor een collectieve uitkering.
Het initiatief is het gevolg van de publicatie Kind van de Rekening van de journaliste Elma Verhey. In haar boek stelt Verhey dat veel van de nalatenschappen en uitkeringen waar de kinderen recht op hadden, onder andere zijn besteed aan de opbouw van de instellingen zelf en aan gelden voor Israel. De financiele dossiers van de kinderen, waaruit dat kon blijken, zijn in de jaren zeventig vernietigd, volgens Verhey waarschijnlijk omdat daaruit de malversaties zouden blijken.
Volgens het JMW zijn Verheys beschuldigingen over malversaties ongegrond. De archiefvernietiging was, aldus JMW-directeur Hans Vuijsje, legitiem en gebruikelijk voor die tijd. Daarnaast speelt nog de zaak van een van die kinderen, Philip Staal, die meer dan anderhalf miljoen euro claimt van het JMW. Maar hij is onlangs voor de tweede maal door de rechter in het ongelijk gesteld. Volgens de rechter was er geen aanmerking te maken op het op het financieel beheer van de voogdij-instellingen te maken en was het niet aannemelijk dat Staal hier nog geld te vorderen had.
Elma Verhey en Philip Staal zijn nu doende verschillende Joodse organisaties op dit gebied te verenigen om als gesprekspartner van het JMW op te kunnen treden. Zij willen nieuw onafhankelijk onderzoek naar het bestaan van mogelijke bronnen waaruit de financiele gang van zaken toch nog te reconstrueren valt, bijvoorbeeld bij de belastingdienst. Ook willen zij onderzocht zien waar het kapitaal van die voogdij-instellingen vandaan komt. Het JMW wil ook zo'n onderzoek en is nu doende een onafhankelijke begeleidingscommissie daarvoor op te stellen. Dat zal, aldus Vuijsje, in overleg met de Joodse weesorganisaties gebeuren.
Anders dan Verhey en Staal willen zullen de individuele claims behandeld worden door het JMW zelf. Zij willen dat de weesorganisaties daarbij betrokken zijn. Het JMW voelt daar niets voor. Vuijsje: "We hebben zulke vragen altijd zelf beantwoord, er is geen reden daar nu vanaf te wijken." Het JMW zal wel een onafhankelijke beroepscommissie samenstellen waar ontevreden claimers terecht kunnen.
Voor een algemene uitkering voelt het JMW niets. Volgens Vuijsje is van onrechtmatig optreden nog helemaal niets gebleken en is het geld daarbij nodig voor het werk van het JMW.
Copyright: Het Parool
Lezersreacties Geef uw reactie In het artikel wordt Vuijsje geciteerd als volgt: "Daarnaast speelt nog de zaak van een van die kinderen, Philip Staal, die meer dan anderhalf miljoen euro claimt van het JMW. Maar hij is onlangs voor de tweede maal door de rechter in het ongelijk gesteld."
Vuijsje weet heel goed dat de rechtzaak niet over onze vordering van 1,6 miljoen euro ging.
De rechtzaak ging over het verzet van de gebroeders Staal tegen de voorgenomen fusie van JMW met de voogdij-instellingen.
Philip Staal, 11 october 2005
