Nieuwsbrief
Artikelen
Prikbord
Help ons
Petitie


Trouw
www.trouw.nl - zaterdag 17 juni 2006
Van onze redactie religie & filosofie

Censuur afscheidsrede hoogleraar

Prof. dr. Pieter W. van der Horst heeft onder protest passages over het huidige islamitische antisemitisme geschrapt uit zijn afscheidsrede, die hij vrijdag in Utrecht uitsprak.

Lees de gewraakte afscheidsrede: DE MYTHE VAN HET JOODSE KANNIBALISME

Het bestuur van de Universiteit Utrecht drong er bij Van der Horst op aan zijn afscheidscollege aan te passen, volgens hem uit beduchtheid voor negatieve reacties uit moslimhoek.

De hoogleraar Nieuwe Testament, sinds 1969 verbonden aan de theologische faculteit in Utrecht, is zeer verbolgen over de gang van zaken, die hij betitelt als „een schandalige inbreuk op mijn academische vrijheid.”

De tekst van zijn afscheidsrede belandde geruime tijd geleden op het bureau van prof. dr. W.H. Gispen, rector magnificus van de Universiteit Utrecht. Voor een commissie van vier moest Van der Horst zich verantwoorden. In het Nieuw Israelietisch Weekblad zegt hij daarover: „De islamitische studenten zouden stennis schoppen, de rector kon ’zelfs niet instaan voor mijn veiligheid’, het werk was ’wetenschappelijk beneden peil’.”

In zijn afscheidsrede ’De mythe van het joodse kannibalisme’ wilde Van der Horst onder meer aandacht vragen voor „een groot mondiaal probleem, namelijk dat een deel van de islamitische wereld de fakkel van de jodenhaat van de nazi’s heeft overgenomen en met vuur en verve verder draagt. De islamisering van het Europese antisemitisme is een van de meest huiveringwekkende ontwikkelingen van de laatste decennia.”

De hoogleraar voorzag in de gewraakte passages dat hij van ’islamofobie’ beschuldigd zou worden. „Maar men mag de ogen nooit sluiten voor zaken die men niet graag ziet of die niet passen in een wereldbeeld dat vaak bepaald is door ideologische oogkleppen.”

In een schriftelijke reactie bevestigt het college van bestuur van de Universiteit Utrecht dat er een onderhoud met de scheidende hoogleraar heeft plaatsgevonden. „In dat gesprek is Van der Horst dringend geadviseerd (en niet verboden) bepaalde passages niet uit te spreken omdat die geen onderdeel vormden van een wetenschappelijk betoog en door hun aard geen onderdeel zouden mogen vormen van een academische afscheidsrede.”

Het college van bestuur zegt het te betreuren dat Van der Horst „het advies ziet als een beteugeling van de academische vrijheid”.

Copyright: Trouw

Lezersreacties
Geef uw reactie

top

  • De academische vrijheid is de moeder van de openbare vrijheid. Vooral daar werden de systemen uitgedacht, die leiden tot moderne vrije staatssystemen. De vrijheid van meningsuiting zorgde daarbij voor een uitwisseling van ideeen en goede ontplooiingsmogelijkheden voor het vergaren van verdere kennis. Zo kwam de wereld verder. Als daar aan wordt gemorreld, wordt er gemorreld aan de ontplooiings- en ontwikkelingsmogelijkheden. Bovendien zullen wetenschappers dan huiverig worden het publieke debat aan te gaan en niet alleen controversiele meningen mijden maar voor de zekerheid ook meningen, die daarbij in de buurt komen. En doordat de relativerende tegenstemmen dan gaan ontbreken, krijgen de controversiele zaken dan een bijna onaantastbare absolute waarde en worden ze voorbeelden voor verdere inperkingen door de lange tenen van de islam. En zelfs het hart van de vrijheid van openbare mening, de academische vrijheid, wordt nu aangetast
    J.J. v.d. Gulik, Amsterdam, (18-06-2006, 16:01:20 uur)

  • Het is steeds weer hetzelfde verhaal van meten met twee maten: moslims mogen wel schelden op alles wat westers en joods is, maar zodra een (zelfs academisch gevormde) westerling iets zegt over kwalijke kanten van de islam, dan wordt-ie de mond gesnoerd. Want moslims zouden wel eens (heel) boos kunnen worden. Het wordt onvoldoende beseft dat mentale moslimterreur onze samenleving al in zijn greep heeft.
    r.h.smit, zwolle, (18-06-2006, 15:52:06 uur)

  • Er begint langzamerhand ruimte te ontstaan voor een wet die de vrije uiting van langs wetenschappelijke weg verkregen feiten strafbaar stelt. Bravo Prof Pieter.. voor uw eerlijk stuk, waarvan zeker ene andere Prof Pieter.. met vrucht kennis zou moeten nemen. kuijk, anvers, (18-06-2006, 15:47:38 uur)
  • (Subtiele) censuur: elke universiteit onwaardig! De politiek correcte houding van het Utrechtse Universiteitsbestuur verbaast mij niet. Wie er eerder als college al mee akkoord ging dat de aan haar gelieerde ktu inhoudelijk én qua bezetting feitelijk onder curatele staat van een kerkelijk bestuur dat afwezigheid van intellectuele integriteit tot handelsmerk heeft, was reeds diep gezonken. Het wordt tijd dat de Ministers van Onderwijs én Vreemdelingenzaken de handen ineen slaan, en dezelfde basisopleidingseisen gaan stellen aan toekomstige voorgangers van alle religies: academische vorming aan een Openbare of Rijks-universiteit. Kerkelijke bemoeienis dient zich te beperken tot seminaria ná een afgeronde academische opleiding. Koste wat kost dient te worden voorkomen dat toekomstige geestelijke verzorgers van jongs af aan geconditioneerd worden tot speelbal van religieus-ideologische vooringenomenheid, i.p.v. dat ze zich blijvend bekennen tot het primaat van waarneming én rede. P.G., Nijmegen, (18-06-2006, 15:43:22 uur)
  • Voortreffelijk dat Trouw nu ook de rede van Pieter van der Horst plaatst. Het deel over het islamitische antisemitisme is volop feitelijk en het is juist de verantwoordelijkheid van wetenschappers op dit soort dingen te wijzen. Uiteraard kan men over een enkele formulering anders denken, maar er was geen enkele reden voor de rector magnificus zich überhaupt met dit stuk te bemoeien. Hij moet zo’n rede helemaal niet van tevoren willen lezen. In dit geval geen enkele reden om met de spreker in gesprek te gaan, maar stel nu eens dat een hoogleraar wel eens krankjorume dingen zou zeggen: dan is een stellingname achteraf toch voldoende? Maar Pieter van der Horst stelt een belangrijk probleem aan de orde en dat komt bij hem echt niet uit algemene islamofobie voort, zoals hij zelf terecht stelt. Als we de Iraanse en Arabische islamitische wereld echt als medebewoners van deze aarde serieus willen nemen, zullen we ze juist aan moeten spreken op dit soort leugenachtige uitingen. Jan Dirk Snel, Amsterdam, (18-06-2006, 15:20:34 uur)
  • Opvallend toch dat op elk niveau in de NL samenleving diep gebogen wordt voor de beulen... Nou, dan zeg IK het maar: EEN DEEL (dat betekent in de Nederlandse taal een GEDEELTE en dus NIET ALLEMAAL!) van de islamitische wereld heeft de fakkel van de jodenhaat van de nazi’s overgenomen en draagt deze met vuur en verve verder. De islamisering van het Europese antisemitisme is een van de meest huiveringwekkende ontwikkelingen van de laatste decennia. Zo! Dat was dat! Overigens, taalkundig gezien mogen we tegenover de islamofoob, de islamofiel plaatsen... MIke, Amstelveen, (18-06-2006, 15:06:31 uur)
    top