OPEN BIEF AAN DE NEDERLANDS JOODSE GEMEENSCHAP
JMW, WO II-wezen en Noodzaak tot Onderzoek
Teken de petitie op www.wezen.org
“Hebben de joodse voogdij-instellingen de erfenis van de joodse WO II-wezen goed beheerd?”
Bestuursleden, nabestaanden van bestuursleden alsmede de wezen, hebben recht om de waarheid te weten.
Het door MAROR beschikbaar gestelde bedrag was ca. 5% van het benodigde budget voor onderzoek en is minder dan 0.01% van de collectieve MAROR-gelden.
Duidelijk dat met dit beschikbaar gestelde bedrag het onderzoek naar het vermogensbeheer WO II-wezen niet verwezenlijkt kan worden.
De Erfenis
JMW kreeg in 1982 het Vruchtgebruik over de vermogens van de joodse weeshuizen.
Men kan zich afvragen “van wie is dit vermogen? Van JMW of van WO II-wezen?”
Deze vraag kan alleen beantwoord worden nadat antwoord is gegeven op de vraag “Heeft Le-Ezrath Ha-Jeled de erfenis van de wezen goed beheerd.” Hier is onderzoek voor noodzakelijk om deze vraag te beantwoorden. De joodse gemeenschap wil geen collectieve MAROR-gelden beschikbaar stellen voor zo’n onderzoek
Waarom wil de joodse gemeenschap geen onderzoek?
Morele schulden
De joodse gemeenschap heeft steeds verkondigd dat het moreel verwerpelijk en schandalig is indien de overheid, verzekeraars, banken en beurs zich zullen beroepen op verjaring. “Het is restitutie van geroofd geld en beroep op verjaring is niet moreel en is niet acceptabel voor ons.
Waar zijn de joodse onderhandelaars van toen nu de joodse instelling JMW zich als enige beroept heeft op verjaring bij de rechter?
Eén is de ondergetekende van deze brief. Maar waar zijn al die anderen nu? Waarom horen we nu niks van het onderhandelingsteam WO II Tegoeden uit de jaren 1998-2000?
Waar zijn de brave burgers van toen gebleven?
Waar is Rob Wurms, Joop Sanders, Ronnie Naftaniël, Henri Markens, Micha Gelber, Avraham Roet en Ernst Numann?
Waarom zwijgen ze nu?
Is het omdat het om wezen gaat? Dit zal toch niet waar zijn?
Is het dan omdat het om een joodse instelling gaat? En denkt men dan:
Ik wil niks horen
Ik wil niks zien
Ik zwijg
Ik verzoek u de petitie, te vinden op www.wezen.org te tekenen.
Met vriendelijke groet en Shana Tova
Philip Staal, 23 september 2005
Beste Philip,
Naar aanleiding van je open brief deel ik je mee dat ik de petitie aan JMW niet heb getekend, omdat ik die wat te ver vond gaan en te ongenuanceerd geformuleerd vond. Waar zich echter al tussen jou en JMW het een en ander heeft afgespeeld, kan ik je emoties begrijpen.
Hieronder wil ik mijn standpunt weergeven:
Gezien het feit dat de meningen in het boek ‘Kind van de Rekening’ van Elma Verhey en Hans Vuijsje zijn reactie ‘Een goede naam’ nogal uiteenlopen, ben ik een voorstander van een nader historisch onderzoek. Dat er garanties voor de onafhankelijkheid van de onderzoeker dienen te zijn is vanzelfsprekend. Ook vind ik dat een beroep op verjaring niet geoorloofd is. Juridisch kan onrecht verjaren, moreel niet.
Als het onderzoek oplevert dat bepaalde individuele wezen in het verleden financieel benadeelt zijn, dan dienen ze een adequate compensatie te ontvangen. Ik ben geen voorstander van een algemene uitkering aan alle wezen. Als een uitkering niet gebaseerd is op aangetoond onrecht ten opzichte van iedereen, en toch gegeven zou worden, dan is zo een uitkering kennelijk gebaseerd op medelijden met voormalige wezen. Echter, diverse categorieën oorlogsslachtoffers dienen gelijk behandeld te worden. Ik ben tegen een hiërarchie van leed. Oorlogsslachtoffers zijn allen even zielig of (in de meeste gevallen) allang niet meer zielig. De fondsen van JMW zijn onmisbaar voor de continuïteit van het totale werk van JMW; ze zijn bestemd voor hulp aan alle oorlogsslachtoffers – al of niet voormalig wees - en werk ten behoeve van andere personen die bijstand nodig hebben.
Door de vernietiging van een deel van de archieven is het echter niet onwaarschijnlijk dat ook na een onafhankelijk historisch onderzoek niet meer precies kan worden vastgesteld wat er destijds gebeurd is. Dan zou er een knagende onzekerheid blijven bestaan. Het lijkt me een goed idee dat JMW in zo een onwenselijke situatie onverplicht iets zal gaan doen voor de z.g. ‘needy survivors’, in dit geval voor de wezen onder hen. Een dergelijk gebaar sluit mijns inziens goed aan bij de doelstellingen van een welzijnsinstelling.
Sommige personen spreken over ‘een schuld van de Joodse gemeenschap ten opzichte van de wezen’. Ik kan het daar niet mee eens zijn. De vroegere JMW bestuursleden en medewerkers stonden goed bekend. Dat neemt uiteraard niet weg dat ze ernstige fouten kunnen hebben gemaakt; het onafhankelijke onderzoek moet er komen om dat al of niet vast te stellen. Maar ik ben er van overtuigd dat hun bedoelingen goed zijn geweest.
Ik ben zelf oorlogswees, ook over mij zijn er achteraf gezien wel eens foute beslissingen genomen waar ik veel last van heb gehad. Maar de personen die dat hebben gedaan – ze leven niet meer - hebben geprobeerd iets goeds voor mij te doen. Ze deden het vanuit de beste intenties. Waar wordt gewerkt, worden fouten gemaakt. Ik neem hen dan ook niets kwalijk. Alleen de moffen, die ons in onze positie als wezen hebben gebracht, zijn de schuldigen.
In plaats van de petitie, zal ik bovenstaand standpunt aan JMW kenbaar maken.
Met vriendelijke groet en sjana towa, een jaar van resultaten betreffende de zaken die ons bezig houden en van goede intermenselijke verhoudingen op alle fronten,
Joop Sanders, 28 september 2005
Beste Micha,
Menend dat je geen gelijk hebt in dit opzicht. Als je volgens je schrijven er niets rechtstreeks mee te maken hebt, waarom teken je niet op de petitie? Je schijnt personelijk iets tegen dhr. P.Staal en anderen te hebben, dat is dan een hele andere zaak, het gaat hier om het besluit van JMW te veranderen en door te gaan met het onderzoek waar het fortuin van de wezen gebleven is. Er moet toch iemand verantwoordelijk zijn. Zo als voor de Nazi's misdaden geen verjaring is, geldt het hetzelfde voor de mogelijke erfenissen van de wezen uit wereldoorlog 2. Jij personelijk hebt geluk gehad en bent met beide ouders de hel uitgekomen, de velen wezen en half wezen hebben niet alleen geen ouders verloren, maar ook hun huis, omgeving en emoties, voor ons is het duisternis, voor sommige is het nog steeds zo.
Iemand die geen wees is, kan onmogelijk voelen (zelfs met de meeste sympatie) wat een wees voelt, die het leven op nieuw moet beginnen.
Hartelijk gegroet,
Giora Nevo, 23 september 2005
Meneer, ik kan u persoonlijk niet, angenaam ik ben Marcel Staal, ik wil niet ingaan op technische facts van u werk, met MAROR, CJO of SMO volgens mij is u accusatie erg onfantsoenlijk, uw eigen worden. Mijn broer en ik hebben aan alle wezen instanties geklopt en gevraagd of we samen konden werken met een negatiev resultaat, het was niet ten eerste een prive gelegenheid. De wezen instanties en ook de wezen zelf, stonden op het zij-lijntje kijken hoe de uitslag zal zijn, wij hebben de strijd gevochten, ik ben ook verschillende keren in Nederland geweest voor deze rechtzaak, en net als mijn broer op eigen onkosten en ik ken u zeggen het waren geen lage prijzen er was geen uitverkoop. Er zijn mensen die vechten om de waarheid naar boven te halen,en dat waren wij, voor ons en alle wezen. Dan zijn er mensen die vechten om de waarheid te weerhouden, en er zijn passieve personen. Ik begrijp niet u verwijzen op het onderwerp bank Leumi, wij hebben het over de Nederlandse joodse wezen. Zo als ik u citeert, u heeft u ingezet voor de Bergen Belsen overledende en later voor alle slachtoffers dat is een mooi gebaar, waarom is de strijd voor de wezen anders? Wij hebben geprobeerd de fusie tegen te houden, toen we niet mochten spreken in naam van alle wezen zijn wij teruggegaan op onze persoonlijke case, u heeft het over 1.600.000 Euro voor de gebroeders Staal onzin, waarschijnlijk kan u ook de Nederlandse wet niet, het was een FUSIE
waar we tegen vochten op eigen rekening en onkosten, en op de achtergrond alle wezen, zelfs als we gewonnen hadden geen euro cent had op onze rekening komen te staan, en dat wisten we van te voren, wat zegt u daar over? En toch zijn we door gegaan en elke zitting en elk lijntje van de advocaat weer van onze eigen bankrekening geld overgemaakt, waarom
vraagt u? Of wilt u dat niet weten! Ik schrijf het toch, mijn ouders en de ouders van alle wezen zouden willen zien dat hun kinderen voor hun eer vechten, ook op een oudere leeftijd als we al moe zijn. Want zij jammer genoeg kunnen dat niet voor ons doen niet 60 jaar geleden en ook niet vandaag.En inplaats van de waarheid te zien komt u met accusaties tegen mij en mijn broer onfantsoenlijk. In u plaats zou ik zeggen sorry.
Marcel Staal, Israel, 23 september 2005
Geachte heer Gelber,
U stelt dat u het er in principe mee eens bent dat geld van oorlogswezen dat niet is uitbetaald, aan de wezen zou moeten toekomen. En toch tekent u de petitie niet, omdat u denkt dat deze actie slechts is opgezet om Philip Staal aan 1.6 miljoen gulden te helpen! Daarmee doet u niet alleen Philip Staal onrecht, maar ook mij, of Flory Neter, of Simon de Winter, of Shalom Pront en al die andere mensen die zich er belangeloos voor inzetten dat er ONAFHANKELIJK onderzoek komt. Pas wanneer uit dit onafhankelijke onderzoek duidelijk wordt dat er echt iets mis zit, doemt de vraag op hoe dit kan worden 'opgelost'. Mag ik u erop wijzen dat waarlijk niet de minsten aandringen op zo'n onderzoek en dat niet over te laten aan JMW? Ook prof. dr. E. Fischer, u welbekend, heeft dat gisteren op Radio een gezegd. Zelf heb ik in dat programma gesteld dat elk weldenkend mens zal beseffen dat het onmogelijk zal zijn om alle bedragen terug te betalen in de waarde van nu. Elke oorlogswees had in 1950 minimaal 1000 gulden, van SEC en Wezenrente. Er vanuitgaande dat er zo'n zeshonderd oorlogswezen zijn die onder voogdij stonden van een van de joodse instellingen, zou dat alleen al een bedrag van 12 miljoen euro betekenen.
Ik vind het buitengewoon verdrietig dat u Philip Staal op deze onheuse en persoonlijke wijze aanvalt. Wie Philip en Marcel Staal kent, en wie de interviews heeft gelezen, weet dat het NIET om geld te doen was. Philip en Marcel hebben met hun (hoge) claim proberen te voorkomen dat het geld van de oude instellingen aan het vermogen van JMW werd toegevoegd. De rechtszaak had geen zin gehad, als het bedrag niet zo hoog mogelijk werd opgegevoerd, omdat de rechter de zaak in dat geval niet ontvankelijk zou hebben verklaard. Marcel en Philip hebben inmiddels 40.000 euro uitgegeven aan de rechtszaak. En laten we wel zijn: als zij de zaak niet hadden aangezwengeld, had de buitenwereld niet eens geweten wat er in het geniep gebeurde. En het woord 'geniep" gebruik ik niet zonder reden.
Ik zou het waarderen als u mijn mail wilt reageren.
Met vriendelijke groeten,
Elma Verhey, 23 september 2005
Beste Micha,
Een paar opmerkingen over jouw reaktie:
1. Ik heb getracht om sinds 2000 met JMW over deze onverkwikkelijke geschiedenis te spreken. JMW heeft tot nu toe, in tegenstelling tot wat ze tijdens de rechtzaak en in publicaties beweerden, nooit inhoudelijk met ons over deze zaak gesproken. Je bent dus bij het verkeerde adres als je zegt dat ik onfatsoenlijk bezig bent {maar misschien heb je een Bcc naar JMW gestuurd).
2. Ik heb deze mail zonder Bcc gestuurd. Wel staat hij op het prikbord van de wezen website. Voor de openheid, zal ik hier ook jouw en mijn reaktie zetten.
3. Wat ik tijdens mijn reizen naar Nederland in mijn vrije uurtjes heb gedaan gaat niemand wat aan.
4. Dat je de petitie niet tekent omdat ik deze e-mail hebt geschreven is erg zwak. Wat is dan de reden dat je hem niet eerder hebt getekend?
5. De rechtzaak van de Gebr. Staal tegen JMW was om de fusie met de weesstichtingen tegen te houden en heeft/had niks met onze claim van 1,6 miljoen euro tegen JMW te maken. JMW wilde zich over de weeshuisgelden ontfermen en wij vonden dat dit tegen gehouden moest worden. Als je bekent bent met het Nederlands recht (zoals je schrijft) dan moet je weten dat alleen een fusie tegen gehouden kan worden als je een vordering op een van de stichtingen/bedrijven hebt.
Het is nu eenmaal zo dat de Gebr. Staal de enige zijn die een claim bij JMW / Rudelsheimstichting had neergelegd en dus waren wij de enige die de fusie konden tegenhouden. Het is erg goedkoop om nu te zeggen dat wij dit om persoonlijke redenen gedaan hebben (het heeft ons zo'n 40.000 euro gekost). Als het ons ging om de 1,6 miljoen euro dan hadden we effectiever en goedkoper een bodemprocedure kunnen starten en niet een verzet tegen de fusie. Verder raad ik je aan om mijn interview in NIW van 18 februari 2005 (ver voor de rechtzaak), alsmede het voorwoord van mijn rapport Be-Ezrath Ha-Jeled te lezen. In het interview heb ik heel duidelijk gezegd:
Het gaat Staal om de symbolische betekenis van restitutie. Het respect, de excuses. „Als er geld komt, is het bestemd voor alle joodse oorlogswezen. Iedereen krijgt dan een vast bedrag, ook de wezen die na de oorlog niet onder Le’ezrat vielen, maar bijvoorbeeld bij familie opgroeiden.”
Een van de redenen dat we de rechtzaak hebben verloren is dat de bewijzen zijn vernietigd en dat JMW zich op verjaring heeft beroepen. Verder heeft JMW niet altijd de waarheid gesproken tijdens de rechtzaak. Onder andere betreffende Elma Verhey's onderzoek. Dit terwijl JMW, vele maanden voor de mondelinge behandeling van de zaak, de inhoud van het boek Kind van de rekening kende en hierover met Verhey had gesproken.
6. Je vergeet nog een joodse instantie waar geen onderzoek naar is gedaan. De joodse vezekeraars in Nederland. Hier hebben we dus eindelijk een punt waar we het met elkaar eens zijn. Er is geen onderzoek gedaan naar joodse instanties.
Vind jij dit normaal/moreel?
7. De laatste regel van je brief is als volgt en spreekt voor zichzelf:
"Ik voel me niet verantwoordelijk voor datgene wat de instellingen na de oorlog wel of niet hebben gedaan, noch voor de strijd van jou als wees tegen JMW. Ik wil best horen en zien maar als niet wees ben ik hier niet direct bij betrokken behalve het hebben van een mening."
We hebben onderhandeld met de overheid, verzekeraars, banken en beurs over handelingen gedaan door instellingen na de oorlog. Bij al deze instellingen hadden wij individueel geen claims. Toch hebben wij restitutie geeist van al deze instellingen.
In de laatste regel van je mail, geef je dus toe dat je je niet met de zaak van de wezen bemoeid omdat je geen wees bent. Ik apprecieer je eerlijkheid.
Met groet,
Philip Staal, 23 september 2005
Beste Philip,
Ik kan niet nalaten te reageren op je open brief. Ik ben hier uitermate verbolgen over en heb geen idee wie je dit schrijven allemaal hebt toegestuurd behalve de openlijk geadresseerden. Op het moment dat je ons aanschrijft met “Beste collega’s etc.” dan moet je in je open brief niet met namen gaan strooien. Je begeeft je dan op glad ijs om niet te zeggen dat je onfatsoenlijk bezig bent. Je bent geen haar beter dan de personen die de zelfde tactieken toepasten als ze hun zin niet kregen en dan hun gram probeerden te halen door mensen te beschadigen. Dat is de reden dat ik niets meer wens te maken te hebben, noch met Avraham noch met Flory. Ik wil jou niet graag in deze lijst bijschrijven maar je maakt het er wel naar.
Jij hebt altijd mijn standpunt gekend over de verdeling richting de individuele oorlogsgetroffenen. Je weet dat ik altijd voor gelijke verdeling ben geweest, voor diegenen die overleefd hebben met hun ouders en mijns inziens niet MEER mochten krijgen en de wezen die niet MINDER mochten ontvangen. Dit hebben we van de week nog uitvoerig over de skype besproken.
Ik was me er steeds zeer wel van bewust dat je gedurende de zeer vele reizen naar Nederland voor de SMO vergaderingen je ook druk bezig hebt gehouden met het “wezen” onderwerp. Dat je er niet in bent geslaagd om je zaak via de rechtbank tegen JMW tot een voor jou positief resultaat te brengen mag spijtig en teleurstellend zijn maar zo werkt het rechtssysteem in Nederland.. Het was in eerste instantie een privé aangelegenheid van jou en Marcel tegen JMW. Pas in een latere fase heb je het algemener doen lijken en de wezen gemobiliseerd.
Hoewel ik weinig inhoudelijke informatie over de wezen gelden en JMW heb ben ik geneigd te stellen dat deze fondsen moeten worden teruggeven aan de wezen op de zelfde manier als de Maror gelden. Niet eerst € 1.600.000 aan de gebroeders Staal , maar per capita een vast bedrag. JMW zit in het zelfde schuitje als de Israëlische banken die ook op veel als je het zo wilt noemen “geroofd” geld zitten. Als vele landen inclusief Nederland op een of andere manier geld hebben moeten teruggeven of via de Claims Conference betalingen hebben gedaan, dan zullen de Israëlische banken en misschien JMW dat ook moeten doen.
Noch het onderwerp JMW, noch Bank Leumi zijn aan de orde gekomen gedurende de onderhandelingen in het CJO of de SMO.
Nu jij de processen hebt verloren wil je ons er in eens van betichten dat wij zwijgen. Je frustratie en teleurstelling blijkt uit de zinsneden zoals “brave burgers” en de aantijging “omdat het om wezen zou gaan” of omdat het om een joodse instelling zou gaan.
Ik ben niet van zins de petitie te ondertekenen. Niet omdat ik denk dat JMW gelijk of ongelijk heeft of omdat men een joodse instelling niet zou mogen aanpakken. Wel omdat je een weg hebt gekozen die mij in het verkeerde keelgat is geschoten. Deze open brief zal de kranten met naam en toenaam wel weer halen wat me uiteindelijk koud laat.
Indertijd heb ik me aangesloten bij het Advies College en later plaatsgenomen in het CJO als medeonderhandelaar namens de overlevenden van Bergen Belsen en later alle individuele oorlogsslachtoffers. Dat ons gezin een van de zeer weinigen is geweest die als gezin twee jaar concentratiekampen heeft overleefd, daarover kan ik alleen maar van geluk spreken. Meer dan dat was het niet. Ik hoef me toch niet aan te rekenen dat ik niet als wees uit de oorlog ben gekomen? Ik voel me niet verantwoordelijk voor datgene wat de instellingen na de oorlog wel of niet hebben gedaan, noch voor de strijd van jou als wees tegen JMW. Ik wil best horen en zien maar als niet wees ben ik hier niet direct bij betrokken behalve het hebben van een mening.
Shabbat shalom, Shana Tova,
Micha Gelber, 23 september 2005
|
